Phân tích nhân tố khám phá EFA để chạy CFA, SEM với AMOS

Ở bài viết Phân tích nhân tố khám phá EFA trong SPSS mình đã chia sẻ quy trình các bước thực hiện cũng như những tiêu chí quan trọng trong phân tích EFA. Tuy nhiên, các tùy chọn EFA trong bài viết này chỉ phù hợp khi áp dụng cho đề tài chạy hồi quy đa biến OLS về sau. Còn với đề tài phức tạp sử dụng mô hình cấu trúc tuyến tính, các tùy chọn sẽ điều chỉnh nhất định để phù hợp cho việc phân tích trên AMOS.

3 điểm khác biệt lớn nhất trong phương pháp phân tích EFA với đề tại chạy AMOS đó là:

– Phương pháp trích dữ liệu: Principal Axis Factoring 
– Phép quay: Promax 
– Hệ số tải Factor Loading: Tối thiểu là 0.5 cho mọi cỡ mẫu

1. Quy trình thực hiện

Để giúp bạn dễ hình dung hơn từng thao tác phân tích EFA với đề tài chạy SEM, CFA, chúng ta sẽ đi vào phần hướng dẫn bằng hình ảnh trên một tập data mẫu dưới đây. Lưu ý rằng, cỡ mẫu của một nghiên cứu sử dụng phân tích CFA và SEM cần phải đạt mức phù hợp với số nhân tố

(Hình ảnh thao tác bên dưới được chụp từ phần mềm SPSS 25, phiên bản SPSS 20-24 tương tự, không có quá nhiều khác biệt).

Tại cửa sổ giao diện phần mềm SPSS, vào thẻ Analyze > Dimension Reduction > Factor.

 

Phân tích EFA với đề tài chạy CFA, SEM

Cửa sổ Factor Analysis xuất hiện, đưa các biến Likert cần thực hiện phân tích EFA vào mục Variables. Chú ý đến 4 mục được đánh dấu 1,2,3,4 ở bên phải.

 

Phân tích EFA với đề tài chạy CFA, SEM

Vào mục đầu tiên Descriptives. Tích vào mục KMO and Barlett’s test of sphericity để xuất bảng giá trị KMO và giá trị sig của kiểm định Barlett. Nhấp Continue để quay lại cửa sổ ban đầu.

 

Phân tích EFA với đề tài chạy CFA, SEM

Vào Extraction, chọn phép trích Principal Axis Factoring.

 

Phân tích EFA với đề tài chạy AMOS
Mục Rotation, chọn phép quay Promax. Nhấp Continue để quay lại cửa sổ ban đầu.
Phân tích EFA với đề tài chạy AMOS
Mục Options,tích vào 2 mục như hình bên dưới:
– Sorted by size giúp sắp xếp ma trận xoay thành từng cột dạng bậc thang để dễ đọc dữ liệu hơn.
– Suppress small coefficients giúp loại bỏ các hệ số tải không đạt tiêu chuẩn khỏi ma trận xoay, giúp ma trận gọn gàng, trực quan hơn. Tại mục này sẽ có hàng Absolute value below, bạn nhập vào giá trị hệ số tải nhân tố Factor Loading 0.5.
Hệ số tải được khuyến khích sử dụng với đề tài chạy CFA, SEM gần như tất cả các cỡ mẫu tối thiểu là 0.5. Các biến có hệ số tải dưới 0.5 nên được loại bỏ ngay tại bước này. Trường hợp các kết quả của Model Fit ở CFA không tốt, hãy thử loại bỏ các biến quan sát có hệ số tải dưới 0.6.
Phân tích EFA với đề tài chạy AMOS
Tại cửa sổ tiếp theo, bạn chọn OK để xuất kết quả ra Output.

2. Tiêu chí và đọc kết quả

Có nhiều bảng xuất hiện, tuy nhiên ở phân tích EFA với đề tài chạy CFA, SEM, bạn chỉ quan tâm 3 bảng sau:

– KMO and Barlett’s Test: xem hệ số KMO và sig kiểm định Bartlett.
– Total Variance Explained: xem tổng phương sai trích Total Variance Explained

– Pattern Matrix: xem ma trận xoay và kiểm tra hệ số tải Factor Loading của các biến quan sát

Xem chi tiết ý nghĩa các chỉ số EFA tại bài viết này. Tóm tắt lại, các tiêu chí cần đạt trong EFA với đề tài chạy CFA, SEM là:

– Hệ số KMO (Kaiser-Meyer-Olkin) cần lớn hơn hoặc bằng 0.5 
– Kiểm định Bartlett (Bartlett’s test of sphericity) cần nhỏ hơn 0.05 
– Tổng phương sai trích (Total Variance Explained) cần lớn hơn hoặc bằng 50%
– Hệ số tải nhân tố (Factor Loading) lớn hơn hoặc bằng 0.5
Phân tích EFA với đề tài chạy AMOS
Phân tích EFA với đề tài chạy AMOS
Phân tích EFA với đề tài chạy AMOS

Bảng ma trận xoay này sẽ là nền tảng để bạn thực hiện phân tích CFA và SEM về sau trên phần mềm AMOS.